Hoe het ondertitelen bij ons begon
Toen onze pleegdochter C. definitief bij ons kwam wonen (bijna 4 jaar geleden) hebben wij de eerste weken Video Interactie Begeleiding (VIB) gekregen. De reden waarom we VIB kregen aangeboden, is om ons te begeleiden in goed te blijven aansluiten bij de non-verbale signalen die C. uitzendt. Dit is heel belangrijk voor het hechtingsproces, iets wat bij pleegkinderen niet vanzelfsprekend gaat.
Wat we vooral geleerd hebben tijdens deze VIB is om het gedrag van C. te ondertitelen met een neutrale houding zonder oordeel. Eigenlijk net zoals de ondertiteling van een film. Wij kregen de opdracht letterlijk woorden te geven aan het gedrag dat C. laat zien. Als C. even boos keek omdat ze bijvoorbeeld niet meer wilde eten, moesten wij op dat moment letterlijk benoemen: ‘Jij bent boos, omdat je dat hapje niet wil nemen.’ Door te ondertitelen heeft C. geleerd dat wij als volwassenen haar signalen juist oppakken en wij haar begrijpen. Het ondertitelen heeft er o.a. aan bijgedragen dat het nu zo goed gaat met C.
Uiteraard is dit voorbeeld natuurlijk een extreme gezinssituatie. De reden waarom ik dit verhaal met jullie deel is dat ik er absoluut in geloof dat ook in ‘normale’ gezinnen ondertitelen kan helpen om de band tussen kind en ouder(s) te versterken. Zeker als je kind een temperamentvol karakter heeft is ondertitelen echt aan te raden.
Nu in de praktijk
Stel je voor; je kind krijgt zijn veter niet uit de knoop, wordt erg boos en smijt zijn schoen weg. Wat je dan zou kunnen doen is het volgende:
- Benoem met een neutrale houding de emotie die je kind laat zien (Ik zie dat je boos bent)
- Omschrijf de reden van deze emotie (, want de veter van je schoen zit in een lastige knoop)
- Ondertitel het gedrag zonder (ver)oordelen (en daarom heb je je schoen weggegooid)
En bij emoties?
Maar ook andere emoties kun je ondertitelen. Denk bijvoorbeeld aan een verlegen kind die tijdens een verjaardag achter je been kruipt en niemand een handje durft te geven.
- Ik zie dat je het spannend vind dat er zoveel mensen in de kamer zitten
- Je verstopt je achter mijn been
- En je wilt eigenlijk geen hand geven.
Of een kind dat erg kwaad is omdat hij/zij na het avondeten niet meer even buiten mag spelen.
- Ik zie dat je erg boos bent
- Je zou zo graag nog even buiten willen spelen
Conclusie
Ondertitelen kan dus echt helpen om je kind beter te begrijpen en je kind merkt dat jij hem of haar beter begrijpt. Dit is bevorderlijk voor de communicatie tussen jullie en versterkt de band. Daarnaast leert je kind door ondertitelen zijn of haar eigen emoties beter begrijpen. Ondertitelen kan in het begin wat ongemakkelijk aanvoelen, maar ik kan je uit eigen ervaring vertellen dat dit echt went. 🙂 Worstelt je kind met zijn of haar emoties? Dan raad ik je aan de BLOG ‘Kinderen leren omgaan met hun emoties’ ook te lezen.
Een belangrijke note;
Het ondertitelen staat los van of het gedrag acceptabel is of niet. Spreek je kind er gerust op aan als je gedrag ziet wat je niet tolereert. Maar start ook dan eerst met ondertitelen, bespreek dat de manier van reageren niet gepast is en bedenk samen met je kind hoe het wél kan.
Wil je meer over dit onderwerp weten? Neem dan gerust contact op!